Facebook doet aan hetzelfde soort 'mass surveillance' als de Amerikaanse National Security Agency NSA - het bespioneert mensen over de hele wereld, alleen met andere middelen. Er zijn 3 redenen waarom Facebook is genomineerd voor de Big Brother Awards:

1. Facebook heeft toegang tot een hele waaier aan persoonlijke gegevens; het heeft bijvoorbeeld toegang tot je telefoonnummer en geeft je naam door aan personen die je niet kent. Het sociale netwerk is begonnen met het verzamelen van mobiele telefoonnummers van andere, minder directe bronnen (zoals WhatsApp) of van je smartphone om ze aan profielen toe te voegen en ze te gebruiken als publiek identificatiemiddel voor individuen.


2. Facebook volgt je op het web. Het maakt niet uit of je ingelogd bent of niet. Elke keer wanneer je een 'Like' button ziet op een website praat je browser met Facebook. Het verteld het sociale netwerk welke pagina's je bezoekt en welke browser je gebruikt om je doelgerichte advertenties te kunnen voorzetten.


3. Tenslotte, the devil is in the default: Facebook gaat ervan uit dat je er niets op tegen hebt dat je gegevens worden verkocht en stelt dat automatisch zo in. Je wordt verondersteld om door Facebook's ingewikkelde kluwen van instellingen (zoals "Privacy", "Apps", "Advertenties", "Volgers", enz.) te zoeken naar opt-outs.

Wat kan Facebook met al die informatie doen?
Facebook heeft de mogelijkheid om te bepalen wie je bent, het sociale netwerk kan "het publiek bewerken" zonder dat de gebruiker daarvan afweet. Facebook voert al jaren experimenten uit, zoals de stemming of het kiesgedrag van hun gebruikers beïnvloeden.

Op 29 mei 2016 werd de dataretentiewet 2.0. gestemd. Hij is van toepassing vanaf 28 juli 2016.

Vanaf die datum zijn providers en telecommaatschappijen opnieuw verplicht om al onze communicatiegegevens – telefoon, mail, sociale media, surfparcours… - te bewaren, en zo erom gevraagd wordt vrij te geven aan het gerecht of de staatsveiligheid. Opnieuw, want een gelijkaardige wet werd in juni 2015 door het Belgisch Grondwettelijk Hof vernietigd.

U bent gewaarschuwd. Ongecontroleerd communiceren via de moderne media is niet meer mogelijk. Elke communicatie wordt minstens twaalf maanden lang bewaard. Dit is een in de geschiedenis nooit geziene inbreuk op de privacy van ons allen.

De ‘nieuwe’ dataretentiewet negeert opnieuw de fundamentele kritieken die het Belgisch Grondwettelijk Hof, hierin bijgetreden door zes grondwettelijke Hoven van de Europese lidstaten én door het Europees Hof van Justitie in Luxemburg, maakten. Zij stelden allen dat het massaal in bulk verzamelen van alle communicatiegegevens van alle burgers totaal disproportioneel is met het na te streven doel, zware criminaliteit en terrorisme aanpakken. ‘Dit vage gevoel gecontroleerd te worden kan een bepalende invloed hebben op de uitoefening door Europese burgers van hun vrijheid op meningsuiting en van informatie’, stelt Luxemburg.

De dataretentiewet versie 2.0. handhaaft volledig het principe dat de gegevens van alle burgers worden bewaard. Want: ‘Het is niet mogelijk de wet te wijzigen om tegemoet te komen aan de kritieken van de Hoven.’ De Hoven hadden gesteld dat bewaren van gegevens van alle burgers niet opging, en dat er voor het bewaren een onderscheid diende gemaakt te worden in functie van de categorieën van personen en het nut van de bewaring. Dit kan dus ‘technisch’ niet, zegt de regering, en dan negeren we maar deze essentiële kritiek van de Hoven, en trekken we niet alleen potentiële criminelen of terroristen, maar iedereen mee in het bad. Ook het vermoeden van onschuld komt zo op de helling.

Wij benoemen deze dataretentiewet 2.0. dan ook voor de Big Brother Award om drie redenen:

1. hij betekent een historische afbraak van de privacy van alle burgers door elke moderne communicatie te bewarenen creëert zo een blijvend gevoel permanent onder staatscontrole te staan, wat de vrijheid van meningsuiting en van informatie bezwaart;


2. de wet negeert de basiskritiek van de Grondwettelijke Hoven en van het Europees Hof van Justitie;


3. de wet doet afbreuk aan het vermoeden van onschuld.

Wij roepen ook op om deze nieuwe wet aan te vechten bij het Grondwettelijk Hof en dit proces te ondersteunen door een brede maatschappelijke protestbeweging ‘Niet met mijn privacy, niet met mijn communicatie’.

Oude mensen en criminelen. Dat zijn de enigen die koppig blijven vasthouden aan cash geld. Toch als je de pleitbezorgers van de cashloze samenleving mag geloven. Want die zou alleen maar voordelen bieden. Minder criminaliteit, geen zwart werk meer, geen kosten meer voor drukken, transporteren en beveiligen van biljetten en munten. Heerlijk toch, die nieuwe wereld.

Maar ze dwalen, want elk van die argumenten kan makkelijk weerlegd worden. Ze verzwijgen vooral dat met het afschaffen van cash geld opnieuw een grote hap uit onze privacy genomen wordt. Cashloos betalen betekent immers dat elke financiële transactie sporen nalaat. Wie toegang heeft tot die data, kan onze hele levenswandel tot in de intiemste details in kaart brengen. Banken, bedrijven en overheden zouden maar al te graag over al die persoonlijke gegevens kunnen beschikken.

Nog een probleem is veiligheid en betrouwbaarheid. Criminaliteit verdwijnt niet, maar verschuift naar online fraude en cybercrime. Elektronische betaalsystemen kunnen crashen en het betaalverkeer lamleggen. En dan hebben we het nog niet gehad over kwetsbare groepen in de samenleving en de sociale gevolgen van cashloos betalen, waarbij je veel minder controle hebt over je uitgaven.

Contant en dus anoniem betalen moet daarom een basisrecht en een keuze voor iedereen blijven. Zoniet verliezen we niet alleen biljetten en munten, maar vooral onze vrijheid, onze privacy en de mogelijkheid om onbespied te leven.

HET PLAN OM HET STRAFRECHTELIJK ONDERZOEKSGEHEIM TE VERSTERKEN, MET ALLE KWALIJKE GEVOLGEN VANDIEN VOOR PERS EN PUBLIEK

De VVJ (Vlaamse Vereniging van Journalisten) nomineert deze keer het plan om het geheim van het strafonderzoek strenger te beteugelen voor de Big Brother Awards. Met die verstrenging willen politici – onder wie minister van Justitie Koen Geens (CD&V) – voorkomen dat nog langer informatie over lopende strafonderzoeken bij journalisten – en dus bij het publiek – terechtkomt.

Het lijdt geen twijfel dat dit een zware hypotheek zou leggen op het publieke recht op informatie, ook over het reilen en zeilen bij justitie. Nochtans heeft het Europese Mensenrechtenhof al herhaaldelijk beslist dat pers en publiek kennis moeten kunnen nemen van (belangrijke) strafonderzoeken. Justice must not only be done, it must also be seen to be done. Het kan toch niet de bedoeling zijn dat pers en publiek pas iets te weten komen over gepleegde criminaliteit als de zaak voor een rechtbank komt?

De dreiging is nochtans reëel. Bij politici, magistraten, politiemensen en advocaten zijn velen te vinden voor de beoogde verstrenging. De eerste slachtoffers zouden (gerechts)journalisten zijn. Ook al omdat de manier waarop de strengere aanpak van ‘lekken’ momenteel wordt opgevat, een regelrechte aantasting van hun recht op journalistieke bronnengeheim zou impliceren.

De Liga voor Mensenrechten gebruikt deze gegevens enkel binnen het kader van dit event.

Anti-terreurmaatregelen
De maatregelen tegen terrorisme die de regering goedkeurde als antwoord op de verhoogde terreurdreiging sinds de aanslagen in Parijs en Brussel blijven tot de verbeelding spreken.

Tinder, Pokemon Go, ...
Meer en meer laten wij ons verleiden door de online media. Niet meer louter op onze computer of laptop, maar ook onze draagbare telefoons worden "smart". Online kaarten, gps- en locatiesystemen, regionale en nationale kranten en tijdschriften, streaming van nieuws, games of geotags in foto’s zijn zo vanzelfsprekend, we dragen het allemaal gewoon in onze handtas of broekzak. Minder vanzelfsprekend is de wijze waarop al deze apps werken en welke gegevens zij nodig hebben om goed te werken. Juist daarom rijzen steeds vaker discussies over de privacy en de schending daarvan door apps.

Windows 10
De manier waarop Microsoft omgaat met de privacy van Windows 10 gebruikers die het bestuursysteem hebben gekocht of gekozen hebben voor de gratis update doet de wenkbrauwen fronsen. De installatie van Windows 10 laat sommige vrij ingrijpende opties standaard ingeschakeld, tenzij men ervoor kiest om die aan te passen en weet wat te doen met al die instellingen. Het probleem is de onzekerheid over welke gegevens wordt verzameld, en het feit dat de gebruiker geen controle of inspraak heeft in het proces.

Sharenting
Heeft u ooit wel eens, blozend van ouderlijke trots, een kiekje gepost op Facebook van uw kleuter begeleid door een onschuldige tekst: "Onzen Jeroen (toen hij nog last had van bedwateren)." Als u denkt dat dit geen kwalijke gevolgen heeft voor “Onzen Jeroen”(die nu beroepsmilitair is), Think again! We kennen ze allemaal: de "sharents". Misschien bent u er zélf wel één: een "sharende parent". Hier stelt zich het probleem: geen sharents zonder hun kinderen wiens privacy en veiligheid, bewust of onbewust, te grabbel worden gegooid op het internet.

Uzelf
We worden online steeds vrijgeviger en mondiger. Het gemak en de snelheid van sociale media verleidt ons ertoe informatie over onszelf en de ander veelvuldig te delen. De anonimiteit en afstandelijkheid van het medium maakt anderzijds van “naming and shaming” een relatief risicoloze bezigheid. Iedereen journalist? Iedereen flik? Iedereen crimineel? Of iedereen Big Brother?

ANPR
De automatische nummerplaatherkenningscamera raakt stilaan ingeburgerd in het Belgisch straatbeeld. Sinds de eerste invoering ervan in 2013, is het gebruik ervan gestaag toegenomen. Elk stads- of gemeentebestuur tast inmiddels diep in de geldbuidel om hun grondgebied uit te rusten met het slimme camerasysteem. De Privacycommissie drong destijds wel aan op een wetswijziging om het toen “onwettig” gebruik van de mobiele ANPR-toepassingen juridisch te omkaderen. Deze aanpassing van de Camerawet is inmiddels doorgevoerd. Desondanks blijven de ANPR-camera’s omstreden om privacy-redenen. Een van de voornaamste bezwaren blijft dat het bewaren van ANPR gegevens het mogelijk maakt personen te identificeren en informatie over hun verplaatsingen en dagelijkse leven in kaart te brengen. Ook personen die geen wetsovertreding hebben begaan. En de ANPR camera’s kennen vandaag een steeds groter toepassingsgebied, gaande van terrorismebestrijding tot belastingfraude. Dergelijk "one-size-fits-all" systeem wordt vaak als "onevenredig" bestempeld. Dit hebben de recente wettelijke ingrepen niet kunnen verhelpen.

Presentatie: Annabelle Van Nieuwenhuyse

19:00 uur: Deuren open
19:30 uur: Welkom (plenair in TOPzaal)
20:00 uur: Debatten:

Dataretentiewet 2.0
Door: Progress Lawyers Network
Moderator: Raf Jespers, PLN
Sprekers:
Maurits Martijn - De Correspondent
Bart Preneel - hoogleraar KUL

Horen, zien en zwijgen tijdens strafonderzoeken
Door: Vlaamse Vereniging van Journalisten
Moderator: Philip Heymans, gerechtsjournalist VRT
Sprekers:
Tom Van Wynsberge - kabinet-Justitie
Pol Deltour - VVJ

Facebook 007
Door: EDRi
Moderator: Joe McNamee executive director EDRi
Sprekers:
Stephen Deadman - Facebook
Matthias Matthiesen - IAB
Brendan Van Alsenoy - Privacy Commission, DPA Belgium
Estelle Massé - AccessNow
Dr. Frederik Borgesius - University Amsterdam

No cash, no privacy
Door: Datapanik
Moderator: Wim Vandenbussche, Datapanik
Sprekers:
Vincent Böhre - Privacy First
Tom Boedts - Febelfin

21:00 uur: Uitreiking Awards (plenair in TOPzaal)
Inleiding Simon Davies, oprichter Big Brother Awards en Privacy International
Uitreiking publieksprijs
Uitreiking juryprijs
Uitleiding Maurits Martijn, De Correspondent en co-auteur 'Je hebt wél iets te verbergen'